Tam güneş tutulması olaylarını hayvanların önceden hissettikleri bildirildi.

Fırat Üniversitesi Veteriner Fakültesi Zootekni Bölümü Öğretim Üyesi Yard. Doç. Dr. Orhan Özbey, 11 Ağustos 1999’da yaşanan tam güneş tutulmasından önceki ve sonraki 3 gün ile tutulmanın olduğu gün çok sayıda hayvanın davranışlarını incelediklerini belirtti.

Hayvanlarda 11.00 ile 13.00 saatleri arasında herhangi bir değişiklik görmediklerini, parçalı tutulmanın başladığı saat 13.10’dan sonra sığırlarda; yatma, dinlenme ve yemliklerde artan yemi yeme davranışları gördüklerini ifade eden Özbey, “Havanın kararmasının arttığı saat 14.00’den sonra ise hareketlilik, kulaklarını dikleştirerek, etrafı ve havayı koklama, çoğunlukla ses çıkarma gibi davranışlar gördük” dedi.
       Tam tutulmanın olduğu saat 14.37-14.39 arasında ise bu hayvanlarda görülen korktukları hedefe doğru yönelme davranışını, güneşe doğru yönelme olarak ortaya koyduklarını gözlemlediklerini belirten Özbey, şöyle devam etti:
       “İncelemede, saat 13.30’dan sonra bal arılarında telaş, düzensiz hareketler, özellikle kovana dönen arılarda nadir görülen kovan şaşırma ve şaşıran arıların hemen diğer arılar tarafından kovandan atılması davranışları yaşandı. Saat 14.30’da dışarıda hiç bir arı kalmadı, kovanlardan sadece uğultu sesi geldi. Saat 13.50’den sonra tavuk ve horozların tüylerinde kabarma ve ötme sayılarında artış, pekin ördeklerinde suyu telaşlı bir şekilde terk etme, martı, karga ve serçelerde çığlık şeklinde ses çıkarma ve toplu uçma hareketlerini gözlemledik.”
       Özbey, tam tutulma anında ise martılarda seste azalma ve göl üzerinde toplanma, serçe ve kargalarda uçmayı bırakıp ağaçlarda toplu halde tüneyerek etrafı dikkatlice gözleme davranışlarını, tavuklarda tam sessizlik, güvercinlerde ötmeme, birbirlerine yaklaşma ve durgunlaşarak, huzursuz hareketlerde bulunma davranışlarını tespit ettiklerini kaydetti. Tam tutulma anında atlarda sessizlik, havayı koklama, etrafı dikkatlice inceleme, aşırı baş ve kuyruk sallama, durgunluk ve huzursuzluk gözlemlediklerini belirten Özbey, şöyle konuştu:
        “Bu çalışmamızda güneş tutulması gibi doğa olayını kanatlı hayvanlar 45, sığırlar 20, balarıları 65 ve atlar 35 dakika önce hissettiler. Tutulma olayında, gün ışığının kararması ve açılması sırasında kanatlı, sığır, balarıları ve atların gösterdiği tepkiler basit bir davranış değildir. Bunları, içteki duygusal yaşamın ve derin algılama içgüdüsünün dışa vuran görülebilir belirtileri olarak görmemiz gerekir.” 
Kaynak:Ntvmsnbc 3 Ekim 2004