Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) tarafından çocuk ve gençlerin televizyon yayınlarının zararlı etkilerinden korunmaları amacıyla geliştirilen ve televizyon kuruluşlarınca da desteklenen “akıllı işaretler sembol sistemi”, 23 Nisan’da devreye girecek.

Akıllı işaretler, çocuk ve gençleri cinsellik, şiddet, olumsuz örnek oluşturabilecek davranışlar (kötü dil kullanımı, sigara, alkol, kumar ve madde bağımlılığına özendirme, her türlü ayrımcılık ve intihar sahnelerinin gösterilmesi) gibi zararlı yayın içeriğine karşı korumak için geliştirilmiş olan görsel-işitsel uyarı sistemi olarak geliştirildi.

Yayıncı kuruluşların çocukları ve gençleri televizyonun olası zararlı etkilerinden koruma sorumluluğuna işlerlik kazandıran bir öz denetim mekanizması olan akıllı işaretler sistemi, televizyon programlarının hangi yaş grubundaki çocuklara uygun olduğu ve programda yer alan zararlı içerik konusunda izleyiciye bilgi verecek. Belli yaş gruplarını olumsuz etkileyeceği düşünülen içeriğe sahip yapımların yayın saatleri bu doğrultuda düzenlenecek.

YEDİ SEMBOLDEN OLUŞUYOR

Akıllı İşaretler, programların hangi yaş grubuna uygun olduğunu gösteren 4 sembol (7+, 13+, 18+, genel izleyici) ile programlardaki zararlı içeriği tanımlayan 3 sembol (şiddet/korku, cinsellik, olumsuz örnek oluşturabilecek davranışlar) olmak üzere toplam 7 sembolden oluşuyor.

Sistemle, televizyon kanallarının görevlileri programları önceden izleyip, elektronik ortamda kodlama formunu dolduracak. Bu işlem sonucunda sistem tarafından verilen yaş ve içerik sembolleri programın başında 5 saniye süreyle tam ekran ve her kesintiden sonra da 15 saniye süreyle ekranın sağ üst köşesinde yayınlanacak.

Program yayını sırasında ekranda beliren bu işaretler sayesinde çocuklar kendilerine uygun programları kolayca seçebilecek. Anne ve babalar da yayınlanan programın çocukları için uygun olup olmadığına ekranda beliren akıllı işarete bakarak karar verebilecek. Böylece hem çocuklar, hem de anne ve babalar televizyon programlarını seçerek izlemeye başlayacak.

Akıllı işaretler belirlenirken RTÜK bünyesinde üniversitelerin iletişim fakülteleri ile psikoloji bölümlerinden, tıp fakültelerinin çocuk ve ergen ruh sağlığı bölümlerinden öğretim üyelerinin ve uzmanların katılımıyla komisyonlar oluşturuldu. Bu komisyonlar, yayınlardaki zararlı içerik kategorilerini, yaş kategorilerini ve kullanılacak sembollerin özelliklerini belirledi.

Sistemin uygulanması aşamasında Hollanda Hükümeti tarafından, AB mevzuatının uygulanması üzerinde odaklanacak ikili işbirliği projeleri vasıtasıyla Avrupa Birliği üyelik kriterlerinin yerine getirilmesinde aday ülkelere yardımcı olmak amacıyla oluşturulan fon kullanıldı.
Kaynak: Tuketiciler.org