Araştırmacılar, adadaki canlıların karadaki türdeşlerine göre 3 kat daha daha hızlı evrim geçirdiğini vurguluyor. Bu teze göre, ada evrim deneyleri için uygun bir laboratuvar.

Dev kaplumbağalar, cüce filler ve minik insanlar... Aynı türün herhangi bir adada evrilen türdeşi, çok büyük veya çok küçük oluyor. Bilim insanları uzunca bir süredir, izole ortamlarda tür kolonilerinin daha hızlı evildiğini varsayıyordu. İlk kez Kanadalı bir bilim insanı buna ampirik kanıt buldu.

Kanada’nın McGill Üniversitesi profesörü Virginie Millien, 88 ayrı memeli türünün fosillerini ve yaşayan türlerini karşılaştırdı. Millien’in araştırmasında 826 potansiyel evrim yolu geliştirdi. Karşılaştırmada adalarda yaşayan canlıların karadaki türdeşlerine göre 3 kez daha hızlı evrildiği ortaya çıktı. Millien, karşılaştırmaya konu olan Ekvador’un Galapagos takım adalarındaki dev kaplumbağaları örnek gösteriyor. Aynı türün küçülmesiyle ilgili olarak ise Sicilya adasındaki 1 metre boyundaki filler ve Endonezya’nın Flores adasında yaşayan Homo floresiensis öne çıkıyor. Kısıtlı doğası sayesinde ada coğrafyası, evrim araştırmaları için ideal bir ortam oluşturuyor.

ADADAKİ EVRİM ATILIMI
Millien, adaların sınırlı doğasının, karadaki evrim sürecinde gizli kalan bir yaratıcılığın ortaya çıkmasına vesile olduğunu ve gelişimi hızlandırdığını vurguluyor. Adalar bu anlamda özel oluşturulmuş birer evrim laboratuvarları gibi işliyor. 
Ekvador açıklarındaki Galapagos adaları, farklı ve çok çeşitli canlı türleriyle evrim laboratuvarı olarak niteleniyor.

Adalarda yaşayan canlılar, farklı evrelerden geçtikleri için ayrı mutasyonlar yaşıyor. Ancak Millien 45.000 yıllık bir süreçte, ada ile kara arasındaki evrim hızı farkıyla ilgili şu sonuca varıyor: Ada canlıları hızla gelişiyor, daha sonra kara canlıları ile evrim hızı farkı azalıyor. Bu noktada anahtar ada canlılarının kendi ortamlarına uyum sağlamak için hızlı bir atılım yapması, atılımını tamamladıktan sonra da yavaşlıyor. Adadakilerin evriminin ne zaman yavaşlacağı ise soru işareti.

KÜRESEL ISINMA VE ADADA EVRİM
Millien, evrim sürecinde küresel ısınmanın da etkisi olduğunu, bu faktörün de araştırmalarda göz önüne alınması gerektiğini vurguluyor. Ancak bu noktada söz konusu küresel ısınma son 50 yılda insan eliyle gerçekleşen değil, onbinlerce yıla yayılan küresel iklim değişimleri. Millien küresel ısınma ve adada kısıtlı faktörlerinin evrim sürecinde karşıt etkileri olabileceğini düşünüyor. Buna göre, küresel ısınmanın zorladığı değişime ayak uydurma veya uyduramama hali evrimin akışında canlının yeni bir yön tayin etmesiyle sonuçlanıyor. Haliyle adalarda yaşayan canlılar geniş göç alanlarına sahip olmadıkları için mevcut doğa koşullarında değişim geçirmeye mecbur.
Kaynak: Ntvmsnbc 18 Eylül 2006